Skip to main content
Intercultural communication

مردها، زبان انگلیسی و رومانسِ بین المللی

By November 15, 2011December 3rd, 20202 Comments2 min read24,551 views

Persian version of Lachlan Jackson’s award-winning blog post about interlingual relationships.
Translated by مطهره سامری (Motahare Sameri)

“وقتی پای عشق به میان می آید ژاپنی ها محبوب ترین موجودات روی کره ی زمین نیستند. تلخ است ولی حقیقت دارد.”

این ادعای میکو مشیزوکی شوارتز، یک به قولِ خودش “کارشناسِ” دو زبانه و دو فرهنگه و نویسنده ی كتاب آنلايني با عنوان  Nihonjin no Otoko wa Motenai (مردان ژاپنی محبوب نیستند)، است که من اخیرا به طور اتفاقی به آن برخوردم. این کتاب دراصل  به عنوان راهنمایی جهت کمک به مردان ژاپنی برای ایجاد و حفظ رابطه با زنان “خارجی” (این جا بخوانید “غربی”) تبلیغ شده است. ادعای کتاب این است که دربردارنده ی توصیه های آموزشی در مورد مسایلی از این قبیل است:

1. چگونه حالات چهره و زبان بدن را بفهمیم

2. چگونه نشانه های گفتاریِ انگلیسی را بفهميم

3. چگونه حتی با مهارت های انگلیسیِ ضعيف تاثیر خوبی از خود بر جا بگذاریم

4. برای اولین قرار کجا برویم و چه کارهایی بکنیم

5. چگونه عذر خواهی کنیم

صفحه یِ اینترنتیِ ژاپنیِ کتاب از تعریف و تمجید های پُرشورِ خوانندگان خود پُر است. بعنوان مثال تي- سَن با بيست سال تجربه ی زندگي در آمريكا اظهار داشته است:

[این کتاب باید به صورت رایگان رویِ میزِ درخواستِ ویزایِ سفارتِ آمریکا در توکیو قرار داده شود. افراد بسیاری وقت خود را تلف می کنند. به خاطر ژاپنی های شلخته است که آمریکایی ها هر روز دارند دختر های ژاپنی جذاب را از ما می گیرند (ترجمه از من).]

اگرچه محتوای اصلی و مفروضات بنیادی کتاب، که نیروی محرک اصلی آن به نظر می رسد، به اندازه ی کافی گیج کننده است، هشداری که بر صفحه ی اینترنتی کتاب  نوشته شده بود مرا بهت زده کرد. با خط قرمز (!) هشدار می داد که این کتاب:

“… کاملا به زبان ژاپنی نوشته شده است. اگر ژاپنی نمی فهمید، این کتاب برای شما مناسب نیست…. اما بگذارید دوباره تاکید کنیم که اگر ژاپنی را در سطح زبان مادری نمی فهمید، این کتاب به درد شما نمی خورد. فقط صفحه ی اطلاعات کتاب را به زبان انگیسی آورده ايم؛ آن هم به این دلیل که نظامِ ذخیره ی اطلاعات آمریکا ما را ملزم به انجام این کار کرده است. هدف این صفحه دعوت غیر ژاپنی زبانان به خرید این کتاب نیست. اگر شما یکی از خوانندگان احتمالی ما هستید شما را به صفحه ی ژاپنی خودمان دعوت می کنیم…”

چی؟! این باید یکی از عجیب ترین تبلیغ ها برای معرفی کتاب در طول تاریخِ چاپ باشد! چرا یک ناشر باید این قدر خودش را توی  درسر بیاندازد و دست به هر کاری بزند تا یک مشتری احتمالی را از خرید منصرف کند؟

من یکی که کنجکاو شدم. وب سایت آن ها مرا به این فکر واداشت که در ژاپن ارتباطات زبانی اکثرا چگونه به تصویر کشیده می شوند. همان گونه که پیلر و تاکاهاشی (2006، ص.60) اشاره می کنند، روابط زنان ژاپنی با مردان غربی هم در کتب تخصصی  و هم در کتب عمومی توجه زیادی را در رشته های مختلف به خود جلب کرده است. در چنین گفتمان هایی زنان ژاپنی به دلیل داشتن اخلاق جنسی قابل نقد در ایجاد رابطه با مردان خارجی (مثل درون مایه ی “تاکسی زردِ” شکولدا در سال 1991) معضل تلقی شده اند. در این روابط، مردان غربی نیز مورد تمسخر قرار گرفته اند. به عنوان مثال، “مرد جذاب”، شخصیت کارتونی یک مجله ی مربوط به مهاجران در ژاپن، یک بازنده ی کانادایی لاغر، بیعرضه، از نظر جنسی بی تجربه و بی دست وپا است که ناگهان وقتی برای کار به عنوان یک معلم مکالمه ی انگلیسی به ژاپن می آید به یک مرد محبوب و جذاب تغییر می کند (بیلی 2007؛ اپلبی، 2009). سِری پر فروش اگوری ساوری (2001)، “عزیز من یک خارجیه“، با لحن بسیار ملایم و محترمانه تری از یک ساختِ کارتونی به عنوان ابزاری بهره جسته تا راز های ظاهرا درک نکردنیِ روابط بین اللمللی را از سویی به صورت داستان عاشقانه نشان داده  و از سویی دیگر پرده از آن ها بردارد. اتفاقا کتاب اگوری اخیرا به صورت فیلم در آمده و از موفقیت تجاری چشم گیری برخوردار است.

اما نمره ای که باید به روابط بین زبانیِ میانِ مردانِ ژاپنی و زنان خارجی داد چند است؟ چنین گفتمان هایی نیز شایستگی بررسی را دارند چرا که، بر خلاف باور کلیشه ای حاکم، در ژاپن اکثر همسران خارجی را زنان تشکیل می دهند (جونز و شن 2008، ص.12). اصلِ این همسرانِ مردانِ ژاپنی عمدتا کره ای، چینی، تایلندی وبرزیلی است. اکثر آن ها به  اصطلاح nooson hanayome (همسران آسیاییِ غیر ژاپنیِ کشاورزان ژاپنی) نامیده می شوند که از آن ها انتظار می رود “یاد بگیرند” چگونه دقیقا مثل زنان ژاپنی باشند (پایپر 2003؛ سوزوکی 2005). به طور قطع برنامه ی “این خانم یک خارجیه” اثر توکیو ِتربی برنامه ی تلویزیونی محبوبی بود که برای چندین سال هرهفته اول وقت پخش می شد. هر قسمت یک مرد ژاپنی و همسر خارجی اش را به تصوری می کشید. ساختِ برنامه ساده بود- تمرکزش روی این بود که چگونه آن زوج یکدیگر را ملاقات می کردند؛ یک ارزیابی کلی از اینکه آیا آن زن به زندگی در ژاپن عادت کرده است و اینکه تا چه اندازه می تواند به نیاز های شوهر ژاپنی اش پاسخ گوید. هر قسمت شامل یک مسابقه ی آشپزی بود که در آن 10000 ین در اختیار زن خارجی قرارداده می شد و او می بایست با آن برای مصاحبه کننده و میهمانان دعوت شده مهمانی شامی تدارک می دید. در انتهای برنامه، شخص سرشناسی همواره پیشنهاد های مقدس مآبانه، تحقیر آمیز، و عاقل اندرسفیهانه ای را، که فکر می کرد به زن خارجی کمک می کند تا خود را با زندگی در ژاپن وفق دهد، ارایه می کرد (پیشنهادهایی مثل “ژاپنی ها کفش هایشان را داخلِ اتاق در می آورند”).

همانگونه که درجایی دیگر (جکسون 2009، صص43-44) بحث کرده ام، گفتمان های روابط بین زبانی به طرز قابل توجهی نژاد پرستانه شده اند. نام اتحادیه های سفید ها (نژادِ سفید پوستان) در ژاپن تلویحا چنین می رساند که موقعیت اجتماعی مسلمی (انگلیسی و رمانتیک) وجود دارد که به غیر سفید پوستان مربوط نیست. برعکس، خارجی های غیر سفید پوست در روابط بین زبانی شبیه فرصت طلبان فقیری به تصویر کشیده می شوند که  برای کاهش مشکلات اقتصادی، نیروی تولید مثلی و جنسی خود را با همسران ژاپنی خود مبادله می کنند (پایپر 1997، کوجیما 2001).

کتابی که در ابتدای این نوشته به آن اشاره کردم از این جهت از گفتمان غالب “مردان ژاپنی-زنان خارجی” متمایز است که مصر است اگر مردان ژاپنی می خواهند زنان خارجی را “به دست آورند” باید خودشان را اصلاح کنند و یک راه “به دست آوردن” زنان خارجی که این کتاب پیشنهاد می کند از طریق زبان است (فهم نشانه های زبان انگلیسی). قضیه از این قرار است: از زنان غیر غربی که درصدد برقراری ارتباط با مردان ژاپنی هستند انتظار می رود که ژاپنی را فرا گیرند. این در حالی است که مردان ژاپنی که زن غربی می خواهند باید انگلیسی را به طرز ظاهرا پیچیده و ماهرانه ای به کار گیرند. پیدا کنید پرتقال فروش را!

من از اینکه ناشر از من نمی خواهد برای این کتاب 25 دلار بپردازم خوشحالم چرا که من به چنین ترکیبی از ذات باوری (essentialism)، تبعیض جنسیتی و نژاد پرستی، که به آموزش زبان انگلیسی گره خورده است، نیاز ندارم و می توانم بدون آن هم به کارم ادامه دهم.

توصیه ی من برای این کتاب به زبان فارسی و ژاپنی: این کتاب را نخرید! この本を購入しないでください!

References:

Appleby, R. J. (2009a). Charisma Man: Discourses of desire and western men in Japan. Discourses and Cultural Practices Conference. University of Sydney, July.

Appleby, R. J. (2009b). Reflections on ‘Charisma Man’. The Teaching-Learning Dialogue: An Active Mirror. 35th Annual international Conference of Japan Association of Language Teaching. Shizuoka, Japan. November.

Bailey, K. (2007). Akogare, ideology, and the ‘Charisma Man’ mythology: Reflections on ethnographic research in English language schools in Japan. Gender, Place & Culture 14(5), pp. 585-608.

Ieda, S. (1991). Ieroo Kyabuu: Narita wo tobitatta onnatachi. Tokyo: Kodansha.

Jackson, L. (2010). Bilingual child-rearing in linguistic intermarriage: Negotiating language, power, and identities between English-speaking fathers and Japanese-speaking mothers in Japan. Unpublished PhD thesis, The University of Queensland.

Jones, G. & Shen, H. (2008). International marriage in East and South-East Asia: trends and research emphases.Citizenship Studies 12(1), 9-25.

Kojima, Y. (2001). In the business of cultural reproduction: Theoretical implications of the mail-order bride phenomenon.Women’s Studies International Forum24(2), 199-210.

Piller, Ingrid & Takahashi, Kimie (2006). A passion for English: desire and the language market Aneta Pavlenko. Ed. Bilingual minds: Emotional experience, expression, and representation (Clevedon: Multilingual Matters, 59-83

Piper, N. (1997). International marriage in Japan: ‘Race’ and ‘gender’ perspectives. Gender, Place, and Culture, 4(3), 321-338.

Piper, N. (2003). Wife or worker? Marriage and cross-border migration in contemporary Japan. International Journal of Population Geography, 9(6), 457-469.

Suzuki, N. (2005). Tripartite desires: Filipina-Japanese marriages and fantasies of transnational traversal. In N. Constable (Ed.), Cross-border marriages: Gender and mobility in transnational Asia. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

Vahid Parvaresh

Author Vahid Parvaresh

Vahid Parvaresh is an assistant professor of English at the Faculty of Foreign Languages of the University of Isfahan, Iran. He holds a PhD in Linguistics from the University of Isfahan and an MA in Applied Linguistics from the University of Tehran. His research interests are in discourse analysis and cross-cultural pragmatics.

More posts by Vahid Parvaresh

Join the discussion 2 Comments

  • Pingback: URL
  • Mehrnoosh says:

    As far as the author of this book is concerned, I have come to realize to what extent English training is of significance!

    by the way, it goes without saying that your previous articles were pretty interesting ,specially those on November,May and March.so wise and so well-penned .

    looking forward to reading more

    truly yours,

Leave a Reply